Truyện nữ thần Lúa là một truyện thần thoại vô gần gũi với những dân tộc ít người tại Việt Nam. Sau đây là mẫu phân tích truyện Nữ thần lúa chọn lọc siêu hay Ngữ văn 10, mời các bạn cùng tham khảo.
1. Phân tích truyện Nữ thần lúa siêu hay:
Thần thoại Việt Nam là thể loại truyện lý giải những điều bình thường và thực tế, gần gũi đối với người dân lao động. Hình ảnh cây lúa nước trong những truyện thần thoại Việt Nam rất đa dạng, đặc biệt, truyện nữ thần Lúa là một truyện thần thoại vô gần gũi với những dân tộc ít người tại Việt Nam.
Nữ thần Lúa là con gái của Ngọc Hoàng, người đứng đầu tam giới. Sau khi con người sinh sôi nảy nở dưới mặt đất, nữ thần Lúa là người ban phép cho nhân gian, tạo ra hạt nảy mầm, kết bông mẩy hạt nuôi sống loài người. Tuy nhiên, do con người thiếu hiểu biết và không tôn trọng thần, người bắt con người phải lao động để kiếm được hạt cơm. Ở đoạn đầu, nữ thần Lúa được thần tượng hóa, trở thành một vị thần có đầy sức mạnh. vô cùng yêu thương con người, tạo ra miếng cơm và còn để cho “lúa chín tự về nhà mà không cần gặt và không phải phơi phóng gì cả”. Đây là cuộc sống mà con người hiện nay mơ ước, không cần đối phó thiên tai mà vẫn có được những hạt lúa mẩy và “Cần ăn, cứ ngắt bông vào nồi là lúa sẽ thành cơm.” Thế nhưng cuộc sống như vậy không kéo dài được lâu và điều hủy hoại đi sự tốt đẹp này lại là do con người. Người phụ nữ trong truyện làm trái với tục lệ, không dọn dẹp và còn tỏ ra cáu giận với những bông lúa đang về nhà. Nó làm vị thần tức giận, “nhất định không cho lúa bò về nữa.” Lúc này, con người phải đi cắt lúa, phơi phóng rồi xay giã mới có thể tạo ra được hạt gạo để thổi cơm.
Người phụ nữ ẩn dụ ở đây ám chỉ nữ giới mà người thời đó quan niệm, những người dễ cáu giận và hay tính toán chi li, dễ làm hỏng việc. Tuy rằng nghĩa này khiến rất nhiều người tỏ ra bất bình, nhưng đây cũng là một trí tưởng tượng của người xưa trong việc bông lúa không tự về nữa. Sau câu chuyện còn thấy chi tiết “Trời sai một thiên thần đưa xuống hạ giới một số hạt giống lúa và một số hạt giống cỏ vãi ra khắp mặt đất để nuôi người và vật.” Đó chính là cỏ. Tuy nó cũng có một phần giúp ích cho cuộc sống của người và vật, nhưng cũng giải thích được việc khi có cỏ thì lúa chậm phát triển. “Do đó mà ở trên mặt đất cỏ mọc nhiều mà lại rất khoẻ còn lúa thì ít lại mọc rất khó khăn, nếu không chăm bón, làm cỏ thì bị cỏ át mất.” Trong quá trình chăm sóc, con người hiện nay phải chăm bón và bỏ ra rất nhiều công sức, sau đó, quá trình để “đưa” hạt lúa về cũng không hề dễ dàng. Quá trình cắt lúa, phơi lúa, xay xát đều mất nhiều thời gian và sức người. Cũng do lỗi lầm trong quá khứ đó, cuộc sống cần nhiều sức lao động hơn. Người dân dần chấp nhận việc này và cũng chấp nhận phải lao động. Thần thoại Nữ thần Lúa sử dụng nhiều hình ảnh gợi hình, những chi tiết huyền ảo vô cùng hấp dẫn. Nhân vật trong truyện khi xây dựng đều có sự thần thánh hóa, trở thành những vị thần có sức mạnh đúng theo đúng trong truyện thần thoại.
Nữ thần Lúa là một câu chuyện thần thoại vô cùng đặc sắc với nhiều giá trị nghệ thuật. Câu chuyện giải thích về quá trình thu về hạt lúa, ta cũng có thể thấy được những người nông dân xưa tuy quanh năm “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” nhưng trí tưởng tượng và sáng tạo của họ vô cùng phong phú.
2. Phân tích truyện Nữ thần lúa (Ngữ văn 10):
Thần thoại Việt Nam là một thể loại hòa quyện giữa huyền bí và truyền thuyết, điểm độc đáo nằm ở việc nó tạo ra sự kết nối giữa thế giới tâm linh và thực tế hằng ngày. Những câu chuyện này thấm đẫm trong đời sống người lao động và chứa đựng hình ảnh của cây lúa nước trong những trang truyện thần thoại Việt Nam. Điều này thể hiện sự đa dạng và sáng tạo của nghệ nhân xây dựng truyền thuyết. Trong những câu chuyện thần thoại nổi bật, truyện về nữ thần Lúa là gắn bó hơn cả với người dân Việt Nam. Truyện kể về nữ thần Lúa, con gái của Ngọc Hoàng, người đứng đầu tam giới. Nữ thần Lúa đã tạo ra hạt giống, đặc biệt là lúa, để nuôi sống con người. Con người có cuộc sống thoải mái, không phải làm nhiều công việc để có thực phẩm. Lúa chín tự về nhà mà không cần thu hoạch hay xay xát. Cảnh ấy đặc trưng cho cuộc sống ước mơ của mọi người, nơi họ có đủ lúa để cơm mỗi ngày mà không cần đối mặt với những khó khăn của tự nhiên.
Như thường lệ trong thần thoại, cuộc sống thường không kéo dài được bao lâu. Điều hủy hoại cuộc sống tốt là con người. Một phụ nữ không tuân theo quy tắc và xao lúa khi lúa tự về. Thần Lúa trở nên tức giận và từ đó trở đi, lúa không còn tự về như trước nữa. Con người phải làm việc để thu hoạch và xay xát hạt lúa để có thực phẩm. Hình ảnh người phụ nữ này ám chỉ nữ giới nhưng có thể là một cách người xưa truyền đạt thông điệp về việc con người phải làm việc chăm chỉ và tuân theo luật lệ của tự nhiên.
Nữ thần lúa không chỉ mô tả thực tế cuộc sống của người Việt xưa mà còn kể về việc thiên thần đã đem hạt giống lúa và cỏ xuống để nuôi dưỡng cả người lẫn thiên nhiên. Cỏ ẩn chứa một ý nghĩa kỳ diệu, đó là mặc dù cỏ có lợi cho cuộc sống, nhưng nó cũng làm lúa trưởng thành chậm hơn. Cuộc sống nông nghiệp và việc lao động vất vả để vun vén lúa được thể hiện rõ trong câu chuyện này. Thần thoại Nữ thần Lúa vừa có những hình ảnh tươi đẹp và huyền bí, vừa thể hiện trạng thái tôn trọng thiên nhiên trong văn hóa Việt Nam.
3. Phân tích truyện Nữ thần lúa hay nhất:
Truyện thần thoại “Nữ Thần Lúa” là một trong những câu chuyện lí giải về tục cúng Lúa cũng như giải thích hiện tượng những hạt lúa lép. Thuộc truyện thần thoại, nữ thần lúa lấy chủ đề là những nhân vật không có thật ngoài đời và được nhân dân xây dựng bằng trí tưởng tượng và óc sáng tạo, giúp nhân dân lí giải về những hiện tượng tự nhiên cũng như giải đáp những thắc mắc dường như không thể giải thích được.
Truyện “Nữ Thần Lúa” sử dụng nhiều yếu tố kì ảo nhưng xây dựng lên hình tượng Nữ Thần Lúa giúp nhân dân sinh sống và chuyện người phụ nữ lấy chổi đánh vào đầu hạt lúa khiến Nữ Thần Lúa nổi giận. Đó đều nhờ sự sáng tạo của nhân dân để góp phần lí giải về quá trình vì sao con người phải tự đi gặt lúa và nguồn gốc của những hạt lúa lép. Ngữ điệu kể chuyện của tác giả cũng không có sự khó chịu. Con người chấp nhận việc mình phải tự đi gặt lúa và cũng chấp nhận phải lao động thì mới có cái ăn để sinh sống. Thần thoại “Nữ thần Lúa” sử dụng nhiều hình ảnh gợi hình, những chi tiết huyền ảo vô cùng hấp dẫn. Nhân vật trong truyện khi xây dựng đều có sự thần thánh hóa, trở thành những vị thần có sức mạnh đúng theo mô típ trong truyện thần thoại. Như vậy, “Nữ thần Lúa” là một câu chuyện thần thoại vô cùng đặc sắc với nhiều giá trị nghệ thuật. Câu chuyện đã giải thích về quá trình thu về hạt lúa – hạt ngọc của trời. Qua đây, người đọc cũng có thể thấy được những người nông dân ngày xưa, tuy quanh năm làm nụng vất vả ngày đêm nhưng trí tưởng tượng của họ lại vô cùng phong phú, đa dạng và muốn khám phá, lí giải những điều chưa biết.
Thông qua truyện “Nữ thần Lúa”, nhân dân xưa đã lí giải cho người đọc về quá trình tạo ra hạt lúa với giải thích những hạt lúa lép cùng chủ đề và những nét đặc sắc về nghệ thuật, tác phẩm một lần nữa khẳng định tài năng và vị trí của câu truyện trong nền truyện thần thoại Việt Nam.
